Overslaan en naar de inhoud gaan
Documentnummer 3167-0027, laatst bijgewerkt op 3 april 2023, periode 1624

14 juni 1624

Vindplaats van het origineel

Regionaal Archief Tilburg, toegangsnummer 3167, Charterverzameling Oosterhout, inv.nr. 27.

Samenvatting oorkondetekst

Octrooi verleend door de Raad van Brabant in Den Haag, aan de schout, schepenen en regeerders van de vrijheid Oosterhout, om hun ingezetenen op te roepen nauwkeurige opgave te doen van hun bezittingen om daarmee de belastingkohieren te vernieuwen. 

Transcriptie

D'eerste ende andere raeden van Brabant, allen officieren, ǁ dienaeren van justitie, oft henne stedehouderen, ende ondersaten onder onse jurisdictie resorterende, die dese soude mogen aengaen, Salut; Doen te wetene dat wij ontfangen hebben ǁ de oitmoedige supplicatie van schouteth schepenen ende regeerders der vrijheijt van Oosterhout; Inhoudende, soo dat sij supplianten bevinden, dat de voors. vrijheijt tot soo merckelijcken ǁ somme inden vijffden penninck gestelt is, dat henluijden niet mogelijck en is den selven jaerlijcx uuijt de ordinaris mergentalen vande landen onder de voors. vrijheijt gelegen ǁ te collecteren ende innen naer advenant de grootte vande landen, sulcx die int quoijer daer van sijnde bevonden werden, ende alsoo tot heurlieder kennisse gecomen is, dat ǁ verscheijden parthijen van landen merckelijcken grooter sijn, dan de selve int voors. quoijer bekent staen, ende bij de eijgenaeren ende possesseuren der selver aengebracht ǁ sijn, Dat oock d'eijgenaeren vandijen niet naer behooren opt voors. quoijer bekent en sijn, door dijen int doen vande verboeckinghe der landen geene goede ordre tot noch toe ǁ en is gehouden, gelijck oock veele mergentalen bevonden werden te staen op onbekende naemen van persoonen, die over veertich, vijftich, ende meerder jaeren deser werelt ǁ overleden sijn geweest, ende veele landen door verdeelinge vande erffgenaemen vanden overledenen, als oock door vercoopingen verandert sijn, sulcx dat die uuijt de oude ǁ belendenen alsnu niet te bekennen en sijn, behalven dat oock veele landen vande heijen ofte wildernissen ingewonnen ende aengemaeckt sijn, als mede dat verscheijden ǁ quoijeren ende registeren vande voors. vrijheijt door de oorloogen vermist worden, ende veele landen onder de voor. vrijheijt gelegen sijn, die in geen registren bevonden ǁ en werden ende daer van de namen van de eijgenaren onbekent ende nijet te becomen en sijn, daer door dagelijcx veele inconvenienten int collecteren vanden vijffden penninck ǁ ende anderssints sijn voorvallende; Inder voegen, dat de collecten vanden vijffden penninck geheel moijelijck is vallende, ende midts de grootte moijten derselver de ǁ collecteuren daertoe moeten geconstringeert werden, ende midts de grootte der laborieusheijt vandijen aende collecteuren voor haer collecte wel thien ten hondert gegeven ǁ moeten werden, ende echter door de voors. confusien verscheijden faulten inde reeckeninge der selver bevonden werden, die nochtans (midts de voors. confusie ende onseeckerheijt ǁ der landen ende vande eijgenaeren der selver) niet en connen werden geremedieert, alles streckende tot seer groote ende excessive schade vande voornoemde vrijheijt, d'Ingeǁsetenen, ende het meerendeel vande ingelanden der selver, daer ter contrarien alle de eijgenaeren der landen met hun behoorlijcke grootte bekent sijnde, de voors. collecte ǁ wel omme drije gulden oft minder ten hondert soude connen gedaen werden, ende den voors. vijffden penninck egalijcken betaelt, tot seer grootte ontlastinge vanden ǁ genen die nu alleenlijck inde voors. collecte bekent sijn, sulcx dat noodich is, dat alle de landen inde voors. vrijheijt gelegen van nieuws gemeten, ende een nieuw ǁ quoijer oft register daer van gemaeckt mach werden, twelck niet en sal connen geschieden, ten waere sij supplianten eenige constreincten hadden daer door d'eijgenaeren ǁ der voors. landen geconstringeert werden naer behooren aenwijsinge van haere landen ende de limiten der selver te doen, ende hunne naemen pertinentelijcken te doen ǁ aenteijckenen, ende voorts int veranderen vande eijgenaren, tsij door versterven, vercoopen, ende vermangelen der voors. landen behoorlijck verboeckinge te laeten doen, ǁ hebben sij supplianten geresolveert tot ontlastinge vande voornoemde vrijheijt, ende ingesetenen der selver, ende omme de voors. confusie wech te nemen, alle verdere ǁ inconvenienten ende swaricheden daer uuijt resulterende te voorcomen, alle de landen, onder de voors. vrijheijt van Oosterhout gelegen te doen hermeten, omme een ǁ ijegelijck inden voornoemden vijffden penninck naer advenant de grootten der selver landen daer inne te doen contribueren, ende int verboecken der selver goede ordre ǁ te stellen, ende sij supplianten nijet en vermogen sonder bij ons daer toe geauthoriseert te sijn, daer inne te disponeren, Soo keerden sij supplianten hen aen ons ǁ inden voors. raede, Versueckende onse behoorlijcke provisie van terrier, octroij, oorloft ende consent in der bester forme daertoe dienende, Waeromme ǁ soo ist, dat wij de voors. saecke overgemerckt, behoorlijck vindende, dat daerinne met een bequaem middel werde versien, hebben uuijt den naeme ende van wegen d'hooge ǁ ende mogende heeren Staten Generael der Vereenichde Nederlanden, geoctroijeert, geoirlooft, ende geconsenteert, soo wij octroijeren, oirloven, ende consenteren bij desen, ǁ dat sij op eenen sondach oft andere dagen t'volck meest vergadert, sijnde, daer men gewoonlijck is publicatie ende uuijtroepinge te doen, oft daert selve gevuechlijcxt sal ǁ connen geschieden, sullen doen uuijtroepen, gebieden, ende bevelen allen den geene die eenige gronden van erven inde voors. vrijheijt van Oosterhout sijn hebbende, ende ǁ possiderende, dat sij binnen den tijt van twee maenden nae de publicatie ende insinuatie van desen voor den supplianten oft haere gecommitteerde comen verclaeren ende doen ǁ aenteeckenen de groote van heurlieder gronden ende erven, Ons bij den supplianten oft haere gecommitteerde (de selve daertoe auctoriserende bij desen) de voors. hermetinge ǁ te mogen doen bij quartieren, oft sulcx als de selve bequaemst ende oirboirlijcxt sullen bevinden, ende dat ten overstaen vande eijgenaeren ofte possesseuren der voors. ǁ gronden ende erven, door eenen gesworen landtmeter bij henlieden te assumeren, ten dage ende uuijre henlieden bijden supplianten te prefigeren, op pene indijen sij nijet en ǁ compareren noch gemachtichde van henlieden twegen binnen den voors. tijt van twee maenden, om haere voors. gronden ende erve aen te geven, sullen verbeuren ses gulden ende ǁ binnen twee andere maenden daer naer soo sij alnoch in gebreecke blijven van heure gronden ende erven aen te geven insgelijcx op pene van twaelff gulden, t'emploijeren ǁ ten behouve vanden armen aldaer, ende daerenboven dat ten overstaen van een oft twee gesworens der selver quartieren oft der naeste gebuijren der voors. gronden ende erven, ǁ bijden supplianten oft haere gecommitteerde daertoe te assumeren, de voors. hermetinge sal geschieden, sonder nochtans de voors. hermetinge tot laste ofte coste vande ǁ eijgenaeren ende possesseuren der voors. gronden te mogen doen ofte brengen, Om de geene wijens gronden ende erven grooter sullen bevonden werden, dan die int ordonnaris ǁ quoijer gestelt staen, naer advenant van dijen inde contributie vanden voors. vijffden penninck sullen gelden ende contribueren, volgens de taxatie daeraff bij den supplianten ǁ ende gesworens te doen, de helft daer van bij de eijgenaers ende proprietarissen te dragen, ende dandere helft bij de bruijckers, baenders, ofte pachters; Wel verstaende, dat de ǁ geene wijens gronden ende erven te voorens nijet en hebben gecontribueert, naer advenant de voors. hermetinge boven de voors. tauxatie vanden vijffden penninck sullen ǁ contribueren ende betalen telcken jaere, tot vier eerstcomende jaeren, eenen gelijcken vijffden penninck sonder de selve aen de ordinarisen vijffden penninck te mogen ǁ corten ofte imputeren, Ordonnerende, belastende, ende bevelende den supplianten bij deses te houden ofte te doen houden pertinenten ontfanck ende notitie van al t'selve, ende naer het ǁ expireren vanden termijn van twee eerstcomende jaeren, ingaende datum deses ende expirerende den veerthienden junij XVIC sessentwintich, te doen behoorlijcke ǁ reeckeninge, bewijs, ende reliqua van heurlieder ontfanck ende uuijtgeeff voor commissarissen bij ons daertoe te committeren, met overleveringe van heurlieder registre ǁ ofte boeck daer van gehouden, Om t'selve gedaen, ende t'rapport van commissarissen gehoort, den supplianten voorders te mogen versien van alsulcken octroij ende consent ǁ als men bevinden sal te behooren, ende naer gelegentheijt vande saecken noodich sal wesen, Ordonneren voorts ende belasten wel expresselijcken bij desen allen coopers ofte ǁ nijeuwe eijgenaren van eenige parthijen van goederen ende erven onder der supplianten jurisdictie resorterende heurlieder naemen ende qualiteijten inde secretarije ǁ aldaer te moeten laten aenteeckenen, omme voortaen de nijeuwe quoijeren, bij den supplianten in te stellen, in goede ordre onderhouden te werden, Ende sullen alle ǁ eijgenaers oft proprietarissen, midtsgaders de pachters, huijrders, ofte bruijckers in cas van swaricheijt, debath, oft oppositie hier over te gerijsen, de voors. taxatie ǁ sulcx als vooren bij provisie opbrengen ende namptiseren, ende tselve gedaen voor ons in oppositie ontfangen mogen werden, Om op de swaricheden ende differenten geleth, de selve ǁ bij ons [gevuijdeert], recht, ende justitie tusschen parthijen gedaen ende geadministreert te werden naer behooren, Ontbieden daeromme eenen ijegelijcken van u soo hem ǁ aengaen sal mogen, dat ghij den supplianten de voors. hermetinge, octroij, ende consent, in voegen ende manieren boven, verclaert doet ende laet genieten ende gebruijcken ǁ sonder hen daerinne te doen oft te laten geschieden, eenich hinder, stoot, letsel oft moeijenisse ter contrarien in eeniger manieren, Want wij bevonden hebben tselve ǁ alsoo te behooren, Ende ten oirconde hebben wij onsen segel hier onder aen doen hangen, Gegeven in sGravenhage, veerthien dagen inde maendt van junio, int jaer ǁ ons Heeren duijsent ses hondert vierentwintich ǁ

 

op de pliek

Bij de voors. eerste ende andere raeden ǁ  Pernis ǁ 1624 ǁ

 

In dorso

Octroij vanden rade van Brabant, om de landen of ǁ gronden te hermeten, 1624 14 junij ǁ Otroij tot het hermeten ǁ der landerijen ǁ 14e junij 1624 ǁ XII ǁ 1624 juni 14 ǁ