Overslaan en naar de inhoud gaan
Documentnummer 1428-263, laatst bijgewerkt op 3 april 2023, periode 1625

22 december 1625

Vindplaats van het origineel

Regionaal Archief Tilburg, toegangsnummer 1428, Charterverzameling Tilburg (en Goirle, Berkel-Enschot en Udenhout), inv.nr. 263

Samenvatting oorkondetekst

Akte, waarbij Philips, koning van Castilië, Aragon enz., gratie verleent aan Peeter Huijbert Peterssone van Spaendonck te Tilburg voor de doodslag op Jan van Monterssen, alias Rontsomlelick.

Transcriptie

Philips bijder gratie Godts Koninck van Castillien van Arragon van Leon van beijde ǁ Sicillien van Jerusalem van Portugael van Navarre van Grenade van Tholede van Murcie van Valencie van Gallicie van Mailliorcke van Seville ǁ van Sardanie van Cordube vande Eijlanden ende vasten lande der Zee Occeane, Eertshertoghe van Oistenrijck Hertoghe van Bourgoignien van Lothrijck ǁ van Brabant van Limbourch van Luxembourch van Gelre ende van Milaenen Grave van Habsbourch van Vlaenderen van Arthois van Bourgoigne ǁ van Thirol Palsgrave ende van Henegauwe van Hollandt van Zeelandt van Namen ende van Zutphen, Prince van Swave, marckgrave des heijlichs ǁ Rijcx van Roome, heere van Vrieslandt van Salins van Mechelen vande stadt steden ende lande van Uuijtrecht Overijssel ende Groeninghen ende ǁ dominateur in Asie ende in Affrijcken, Allen den ghenen die dese onse teghenwoordighe sullen sien oft hooren lesen saluijt, doen te wetene, dat ǁ wij hebben ontfanghen die oodtmoedighe supplicatie van Peeter Huijbert Peterssone van Spaendonck jonghman woonende bij sijnen vaeder tot Til ǁ borgh, inhoudende hoe dat hij suppliant opden xxixen der lestleden maent van October des savonts ontrent ten elff uren oft daer ontrent uuijten ǁ huijse van Cornelis Couwenberghs gegaen sijnde naer sijns suppliants huijs, den selven suppliant ghevolght is gheworden door eenen Jan van ǁ Monterssen die men in de wandelinghe noemde Rontomslelick om desselffs Jans quaede feijten ende groote moetwillicheden die hij ǁ soo bij nachte als daeghe was bedrijvende met welcken Rontomslelick alsoe wel den suppliant ten voors. daeghe hadde sitten drincken ǁ beneffens meer andere jonghesellen sonder met malcanderen eenighe de minste twistighe woorden ghehadt te hebben, soo is desen ǁ Rontomslelick den voors. suppliant naer huijs gaende naer gheloopen met eenen blooten opsteecker, meijnende hem suppliant alsoo van lijve ǁ ter doodt te brenghen ende te vermoorden des hij oock sonder twijffel soude hebben ghedaen, bij al dijen die suppliant hem met gelijcken ǁ opsteecker nijet en hadde ghedefendeert in welck defenderen ghebeurt is dat den suppliant den voors. Rontsomlelick eenen steeck ǁ gegeven heeft in sijn slincker borste daer van die selve naer ses daeghen is comen te sterven, ende want die voorssuppliant hem daer ǁ over vluchtich heeft moeten maecken door vreese dat den Schouteth aldaer hem soude willen apprehenderen, oncosten ende groote ǁ swaericheijt aen doen, d'welck nochtans nijet en behoorde overmits den suppliant hem nootsaeckelijck heeft moeten defenderen daer van ǁ ende vande groote moetwillicheden vande afflijvighen claerlijck is blijckende bij verscheijde depositien daer van sijnde, Badt daeromme seer ǁ oodtmoedelijck om onse oepene brieven van Remis in alsulckende cas dienende, soo eest, dat wij desen aengesien gheneijcht wesende ǁ ter beden des voors. suppliants ende willende hem in dit stuck prefereren gratie ende misericordie voor strangheijt ende vigeur van recht, hebben ǁ den selven suppliant inden ghevalle als boven gheremitteert, quijtgheschouden ende vergeven, remitteren, schelden quijte ende vergeven ǁ uuijt sunderlingher gratien bij desen onsen brieve, t'seijt ende ongheval boven geruert, midtsgaeders alle offensie ende breuctie corporele ǁ ende criminele, daer inne hij hem overmidts ende uuijt saecken van t'ghene des voors. is, teghen ons ende justitie eenichsints mach ǁ hebben ontgaen ende misdraeghen, ende hebben hem dijen aengaende weder ghestelt ende gherestitueert, ende stellen weder ende restitueren ǁ tot sijnen goeden name, same ende gheruchte in onsen voors. Lande van Brabant ende allen anderen onsen landen ende heerlijckheden, ende tot ǁ sijnen onverbeurden goeden, indijen hij eenighe onder ons heeft gelijcken ende in alder manieren zoo hij was voor de toecompste vande voors. ǁ feijte, imponerende hier op een eeuwich gheswijch onsen lieven ende ghetrouwen Raedt ende Procureur Generael in Brabant, onsen Schouteth ǁ van Thilborch ende allen anderen onsen justicieren ende officieren [wie] sij zijn, satisfactie ende beternisse ierst ende voor al gedaen ǁ der partije gheinterresseerde indijen die noch nijet gedaen en sij ende eenighe daer toe stae civilijck alleenelijck, Behoudelijck ǁ dat die voors. suppliant gehouden sal zijn t'voors. feijt teghen ons te beteren civilijck naer ghelegentheijt vande saecken ende faculteijt ǁ van sijne goeden met oock te betaelene de redelijcke costen van justitien hieromme alreede gedaen ende te doene, allet ter ǁ taxatien ende moderatien van onse lieve ende ghetrouwe die cancellier ende luijden van onsen Raede in Brabant, die wij daer toe ǁ ghecommitteert hebben ende committeren bij desen, Ontbieden daerom ende bevelen den selven onsen cancellier ende raedtslieden dat voor ǁ hen gheroepen die ghene die daerom behooren gheroepen te zijne, sij procederen wel ende deuchdelijck ter verificatie ende intermeinent ǁ van desen ende totter taxatie ende moderatie vande voors. costen van justitien alsoo sij sullen vinden te behoorende, welck interinerende die voors. ǁ suppliant ghehouden sal sijn te versueckene ende hem in persoone te presenteren in onsen voors. Raede binnen sesse maenden naest ǁ commende op de pene van te verbeuren d'effect van desen ende dat gedaen ende deselve costen van justitien ghetaxeert ende ǁ betaelt sijnde in handen vande genen dijen dat behooren sal sij onse voors. procureur generael in Brabant onsen Schouteth van Thilborch ǁ ende alle andere onse rechteren, justicieren, officieren ende ondersaeten teghenwoordighe ende toecommende dijen dat aengaen sal moeghen ǁ heure stedehouderen ende een iegelijck van hen besundere soo hem toebehooren sal, doen laeten ende ghedooghen den voors. suppliant van ǁ deser onser teghenwoordigher gratien ende remissien ende van allen d'inhouden van desen inder vuegen ende manieren voore verhaelt ǁ Rustelijck, vredelijck ende volcomentlijck ghenieten ende ghebruijcken sonder hem te doene oft te laeten gheschieden nu noch in toecomende ǁ tijden eenich hinder, letsel oft moijenisse aen lijff noch aen goeden ter contrarijen maer indijen zijn lijff oft eenighe van sijne onverbeurde ǁ goeden daerom ghearresteert, becommert oft belet waeren, dat sij die sette ende stellen terstont ende sonder vertreck tot gheheelder ende ǁ volcommender delivrantie, want ons alsoo ghelieft, Ende ten eijnde dat dit vast ende ghestadich blijve tot eeuwighen daghen soo hebben wij ǁ onsen zeghel hier aen doen hanghen, Behoudelijck in anderen dinghen onsen rechte ende eenen ieghelijcken anderen dessijns, Gegeven in onser ǁ stadt van Bruessele inde maent van Meert sesthienhondert tweenviertich, Ende van onsen Rijcken het eenentwintichste ǁ

Boiss. Mr

 

Dorsale aantekening:

Ghesien en ghevisiteert wel ende int langhe inden Raede van onsen ghenaedighen ǁ heere die Coninck Philips den vierden van dijen naeme Coninck van Castillien, van Arragon, van Leon, van beijde Secillien, van Jerusalem, van Portugael, van Navarre, ǁ etc. Eertshertoghe van Oostenrijck, Hertoghe van Burgundien, van Lothrijck, van Brabant, van Limborch, van Luxemborch, van Gelre ende van Milaenen, Grave van ǁ Habsburgh, van Vlaenderen, van Arthois etc. Gheord(ineer)t in desen sijnder Majesteijts lande, ende hertochdoms van Brabant die opene brieven van Remis aldaer geimpetreert bij ǁ Peeter Huijbert genoemt int witte van desen aengaende den neerslach bij hem ghecommitteert inden versoen van Jan van Monterssen die men in de wandelinghe noemde Rontsom ǁ lelijck insgelijcx int witte van desen genoemt, versueckende, ende oodtmoedelijck biddende, dat gheconsidereert d'inhouden vande voors. opene brieven van Remis, ende der voldoeningen ǁ bij hem ghedaen aen partije gheinteresseerde, mijne heeren vande voors. Raede gelieven wilde te procederen tot interinemente vande selve opene brieven van Remis, ǁ ende gehoort daerop d'antwoorde vande procureur generael van Brabant, Seggende dat bij hem gesien de voors. opene brieven van Remis, ende hem gheinformeert ǁ hebbende op de gheschiedenisse ende toecomste vande dootslaege daer inne [gemelt], hij geen stoffe, oft materie en vondt, om die te redargueren ǁ van subreptie ende obreptie, Ende dat hij daeromme voor soo vele in hem was consenteerde int versocht interinemente. Behoudelijck dat de selve impetrant ǁ volgende de forme, ende teneur vande voors. openen brieven van Remis, gehouden soude sijn den voors. dootslach ende ongeval tegen sijne voors. Ma(jesteij)t civilijck te beteren ǁ ende tot dijen te betaelen die costen van rechte, Mijne heeren vande voorschreven Raede van Brabant interinerende de voors. opene brieven van ǁ Remis hebben ghesegt, ende verclaert, dat die voors. imp(etran)t peijselijck, ende vredelijck sal genieten, die gratie hem bij de selve gegundt, alles naer inhouden vande selve ǁ opene brieven, imponerende daerop een eeuwich gheswijch den voorn. Procureur Generael, ende insgelijcx alle andere officieren, justicieren ende ǁ ondersaeten van sijne voors. Majesteijt, ende alle [smalre]? heeren van sijnen voors. lande, ende Hertochdomme van Brabant, Behoudelijck dat die voors. impetrant sal ǁ schuldich sijn voor amende civile tot proffijte van sijne voors. Ma(jesteij)t te betaelen in handen vande ontfangher van d'exploicten van den selven ǁ zal de de somme van sessendertich guldens den gulden tot xx stuijvers Brabants gherekent, ende voorts noch ses gelijcke

guldens tot proffijte van ǁ Sinte Annen Aultaer, ende tot dijen die costen van justicien tot tauxatie ende mederatie vande voorschreven Raede, Gedaen binnen der ǁ stadt van Brussele den tweentwintichsten December XVIc  vijffentwintich.

 

Bovenste briefje:

Ontfangen van Peeter Huijbrecht remissionant de ǁ somme van ses stuijvers voor tregt van Sinte Annen over ǁ d'interiment bij hem gedaen den xxiien decembris ǁ 1645. Volgens sijne brieven van Remis vande jaere ǁ 1645. over d'ongeval bij hem gecommitteert ǁ in den persoon van Jan Janssen Ketelaers dese ǁ xxiien decembris voors. Oirconde etcetera

J Beijers

 

middelste briefje:

Wij ondergeschreven bekenne voor de rechten vande ǁ brieven van Remissie voor Peeter Huijbert Peeterssone ǁ ontfanghen te hebben van den licentiaet de Roij de somme ǁ van tweendertich guldens acht stuijvers  Actum desen ǁ xviie Januarij 1642

A Lommart

 

Onderste briefje:

Ontfangen als rentmeestere van de Exploicten vande Raede ǁ van Brabant van wegens Peeter Huijbrechts van ǁ Spaendonck remissionant de somme van sessendertich ǁ gulden eens over amende waer inne den selven bij acte ǁ van interinement is gecond(ioneer)t als gisteren, over den ǁ dootslach bij hem gecommiteert inden persoon wijlen ǁ Jan Janssens Kettelers, Actum desen 22e decembris

1645 ǁ J. Mooss[***]