Perkament

Een charter bevat de schriftelijke weergave van afspraken, rechten en privileges. Om jaren later nog te kunnen dienen als bewijsstuk van de gemaakte afspraken was het belangrijk dat een charter de tand des tijd kon doorstaan. Perkament, dierenhuid die speciaal geprepareerd is om te dienen als schriftdrager, is zeer duurzaam. Vandaar dat zelfs tot ver na het wijdverbreid raken van papier charters nog steeds op perkament geschreven werden.   

Men maakte bij het maken van perkament voornamelijk gebruik van de huid van koe, geit of schaap, al zijn er ook exotischere voorbeelden bekend zoals rog of haai. De huid werd na het villen eerst in water gewassen en daarna in enkele dagen in een bad met kalkoplossing gelegd. Dit zorgt ervoor dat de haren makkelijk loslaten. De haren werden vervolgens met de hand en met behulp van een mes weggeveegd. Daarna werd de huid op een raamwerk gespannen. De laatste haar- en vleesresten werden in deze fase verwijderd met een halvemaanvormig mes (lunarium). Tot slot werd de huid met puimsteen glad geschuurd en het perkament was klaar voor gebruik.

Lunarium, Bamberg, Staatsbibliothek, Msc Patr. 5, fol. 1v.

 

Perkament heeft twee zijdes, de haar- en de vleeszijde. De kleur van het perkament kan een aanwijzing bieden van welk dier het afkomstig is. Bij perkament gemaakt van koeienhuid hebben de haar- en de vleeszijde ongeveer dezelfde kleur, bij schaap is de haarzijde gelig, in tegenstelling tot de meer witte vleeszijde. Het dier kan ook bepaald worden aan de hand van nog zichtbare delen van de haarinplant. 

https://www.amsterdam.nl/stadsarchief/organisatie/archiefzorg-0/restauratieatelier

Bron: https://www.amsterdam.nl/stadsarchief/organisatie/archiefzorg-0/restaura...