Overslaan en naar de inhoud gaan
Documentnummer 2649-130, laatst bijgewerkt op 3 april 2023, periode 1666

20 december 1666

Vindplaats van het origineel

Tilburg, Regionaal Archief Tilburg, toegangsnummer 2649, Charterverzameling Geertruidenberg en Raamsdonk, inv. nr. 130.

Samenvatting oorkondetekst

Akte waarbij de Staten van Holland en Westfriesland aan Raamsdonk remissie van de verpondingen verlenen voor alle binnendijks gelegen landen vanwege opgelopen schaden door storm, watervloed en brand. 

Transcriptie

De staten van Hollandt ende Westvrieslandt ǁ doen te weten, alsoo ons vertoont is bij den schout ende den gerechte vanden dorpe van Raemsdonck, dat het voors. dorp op den Vden december des voorleden ǁ jaers 1665,  mitsgaders eenige dagen daernaer, door den swaren storm ende extraordinaris hoogen springvloeten soodaenige onheijlen waeren overgecomen, dat henluijden dijcken ǁ egene uijtgesondert, gans ende gaer waeren geruineert ende doorgebroocken, dat verscheijde huijsen binnen de voors. dijcken staende geheelijck waeren weghgespoelt, met verlies van ǁ paerden ende beesten in merckelijcken getale dat dienvolgende oock alle het saeijlant bij de inwoonderen aldaer tot maintien van haere familien geprepareert, t'seffens was verdorven ende ǁ tot niet geworden, soodanich, dat de selve inwoonderen daer door van haer levensmiddelen genoechsaem waeren berooft, dat mede alle het hoij turff ende andere provisie soo van granen als ǁ andersints bij de gemelte inwoonderen, tegens het alsdoen wintersaijsoen opgedaen ende in haere schuijren ende achterhuijsen gebracht, voert meerendeel waeren comen te bederven, ende gansch ǁ  onbruijckbaer geworden, ende mitsdien de voors. ingesetenen door soodanigen gans onverwaghten, ende ruineusen ongeluck in haere huijsen ende schuijren met den gevolge vandien aen haere ǁ  paerden, beesten ende haeffelijcke goederen, onwaerdeerlijcke schade hadden gesupporteert ende geleden. Dat mede inden jaere 1652 op het Pincxterfeest het voors. dorp, noch dit ongeluck ǁ was overgecomen, dat het quartier genaemt het Raemsdonckse veer, generalijck was affgebrant tot den gronde toe, ende alle de selve afgebrande huijsen ende schuijren, met den ǁ gevolge van dien, soo deerlijck blijven leggen, dat in veele jaeren daernaer, iae tot desen huijdigen dach toe, alle de selvige, mits de excessive schade bij de ingesetenen aldaer, daer door ǁ geleden, niet hadden connen gerepareert ofte opgemaeckt worden, sijnde niettemin noijt bij de voors. ingesetenen over de excessive schade door den voors. brandt geleden enige clachten ǁ aen ons gedaen, ende veelmin van ons versoght eenigen affslach van verpondingen, als andere lasten te mogen genieten, hoewel de noot tot sulcx te doen henluijden daer toe genoechsaem ǁ perstede. Behalven dat het voors. dorp in verscheijde andere jaeren door diverse watervloeden, buijten die gene die door de voors. hogen vloet vanden jaere 1665, waeren ǁ menichte van wielingen ende grontgaten in haere dijcken ende landen hadde hgecregen, waer van wij onder t'bewindt van onse reeckencamer, sijnde mede notable ingelanden ǁ vanden voors. polder successivelijck van tijt tot tijt oock de smerte wel hadden gewaer geworden ende gevoelt. Ende alsoo voor die van het voors. dorp van Raemsdonck, ten ǁ opsichte vande onwaerdeerlijcke schaede ,door den voors. ruineusen watervloedt inden voorleden jaere 1665 geleden ende den tweeden hoogen watervloet in februarij deses jaers ǁ 1666 die, alles wat enichsints door de eerste watervloet in december laestleden was los gemaeckt, geheelijck hadde weghgenomen, onmogelijck ende gansch ondoenlijck was ǁ omme sonder merckelijcke subsidie van ons, alle de voors. affgespoelde dijcken wederom te herstellen, ende bequaem te maecken, omme enigen vloet ofte hart aendringent water ǁ te comen tegenstaen, te meer alsoo haren dijck was leggende tegens een grooten slach vant water vanden Biesbos, ofte verdroncken Suijdthollantsen waert, gelijck alle het selve ǁ die van onse reeckencamer voorn., meer dan genoech kennelijck was, als haer ontrent die saecke, haer soo veel hebbende laeten gelegen sijn, dat commissarissen uijt den haeren waeren ǁ gedeputeert, om het voors. werck te inspecteren, ende niettemin ten hoochsten nodich was, dat tegens den aenstaenden winter, de voors. dijcken provisionelijck ten minsten tot ǁ soodanigen effecte werde gerepareert, dat deselve bequaem moghten wesen, om in cas van storm ende watervloet het selffde te connen tegenstaen ende alsoo de voors. ingesetenen ǁ van verdere inundatie te bevrijden. Soo naemen sij supplianten haren toevlucht tot ons oodtmoedelick biddende ende versoeckende, dat wij reflexie nemende op de grooten ǁ onvermogentheijt vande supplianten, ende de onwaerdeerlijcke schaede door de voors. ruineuse watervloeden successivelick aen haere landen, huijsen, vee, ende andere haeffelijcke ǁ goederen, soo merckelijcken geleden, alsmede op de nootsaeckelijcke reparatie ende herstellinge van den voors. dijck, mitsgaders de brant inden jaere 1652, haer overgecomen het ons ǁ goedertierentlijck gelieven moghte, de supplianten voor den tijt ten minsten van tien jaeren, te geven immuniteijt en vrijheijt, soo vande heelen als halve verpondingen, duijsenste ende ǁ twee hondertste penningen, mitsgaders haertstedegelt, soutgelt, hoorngelt, ende besaeijde gemeten, als sijnde alle lasten die effectivelijck, op ofte uijt consideratie van landen ǁ en vaste goederen werden getrocken, die de supplianten door het voors. ongeval, effective geconsidereert moesten werden iegenwoordich niet te hebben, als van het genoten ǁ voordelich gebruijck vande selve t'eenemael sijnde ontset, iae beswaert met de onverdraeghlijcken last van het weder opmaecken ende verswaeren van den voors. t'eenemael ǁ gedestrueerden dijck, soo sij anders oijt eenich proffijt van haere goederen willen verhopen ofte genijeten, ende soo op het voors. versoeck eenige consideratien, oft hooger ǁ indagatie soude mogen vallen, als de supplianten vertrouwden van uwen, dat dan bij provisie tot de effective dispositie toe, haer moghte werden verleent surcheantie van executie ǁ ten respecte vande voors. lasten. Soo ist, dat wij de saecke ende 't versoeck voors. overgemerckt hebbende, ende genegen wesende ter bede vande supplianten, naer ǁ genomen bezightinge ende advis van onse gecommitteerde raden, uijt onse reghte wetenschap souveraine maght ende autoriteijt de supplianten, vergunt ende ǁ gegeven hebben, vergunnen ende geven de selve mits desen vrijdom ende executie van verpondinge over alle haerluijden binnendijcxe landen voor den tijt van vijff achter ǁ eenvolgende jaeren sonder meer, lastende allen ende eenen ijegelicken dien het aengaen magh, hen daer naer te reguleren. Gegeven inden Hage onder onsen ǁ grooten zegele hier aen doen hangen den XXen december int jaer ons heeren ende salichmaeckers duijsent ses hondert ses ende sestich. ǁ Johan de Witt vt ǁ 1666 ǁ

 

In margine:

J. D. van der [***] ǁ

 

Op de pliek:

Ter ordonnantie vande ǁ staten ǁ Herbert van Beaumay ǁ 1666 ǁ