Den Haag

Wilhelm Hendrick bij ǁ der gratien Godts prince van Orange grave van Nassau ǁ Catsenellenbogen, Vianden, Dietz, van Lingen Moere Buijren ǁ Leerdam ende marquis vander Vere ende van Vlissingen ǁ heere ende baron van Breda, den stadt Grave ende lande ǁ van Cuijck Diest Grimbergen, Herstal Cranendock Waneston ǁ Arlaij, Nozeroij, Sankt Vith, Daesbourgh, Polanen, Willemǁstadt, Niervaert, Isselsteijn, Steenbergen, Sinte Martensǁdijck Geertruijdenbergh, de Hooge ende Lage Swaluwe, ǁ Naeltwijck en erfburchgrave van Antwerpen ende van ǁ Besancon, erffmarschalck van Hollandt ende allen den ǁ geenen die desen sullen sien ofte hooren lesen, saluijt ǁ Doen te weten, Alsoo verscheijdene ingesetenen ende ǁ onderdanen van onse heerlijckheijt ende vrijheijt van ǁ Oosterhout, ons hebben verthoont, hoe dat sij tot voorcominge ǁ vande schade die d'een den anderen was aendoende ijenthouden ǁ der bijen geerne een gilde soude oprechten ende tot dien ǁ eijnde hadden geconcipieert ende ontworpen eenig articulen ǁ om ootmoedelijck versoeckende, dat het [***] geliefte ǁ wilde sijn de voornoemde suplianten daer aff te d[oen] behoorǁlijcke brieven bij forme van ordonnantie ofte jemens ǁ daer na de dekens ende andere gesamentlijcke gilde broeders ǁ haer preciselijck souden hebben te reguleren ende Soo ist ǁ dat wij daer op gehadt hebbende t'schriftelijcke bericht ende ǁ advis van onsen scholtis ende rentmeester der voorsz. vrijheijt, ǁ ende heerlijckheijt van Oosterhoudt, ende genegen wesende ǁ de voornoemde supplianten te gratificeren tot voorcominge van ǁ alle schade confusie ende disordre den eenen gilde broeder ǁ dijen anderen soude mogen aendoen ontrent het houden van ǁ bijen binnen deselve onse vrijheijt, alsmede omme te ǁ conserveren een eendrachtige broederschap, hebben georǁdonneert ende gestatueert, ordonneren ende statueren ǁ bij desen de poincten ende articulen hier naer volgende ǁ omme deselve onverbreeckelijcke te observeeren ende ǁ achtervolgen, ǁ I ǁ Dat alle bijeken den thuijnen hebbende niemand ǁ bij deselve thuijnen met sijn bijenken sal mogen comen ǁ op de wijtte van een hondert ende twintich roeden braǁbantsche mate, ende soo het selve geschiede, alsulcken giltǁbroeder sal verbeuren voorden eersten dach een somme ǁ van vijffentwintich guldens, waer van een derdepart sal ǁ gaen tot proffijt van den armen, ende een derdepart ten ǁ proffijte vant'gilt, ende een derdepart tot proffijt vanden ǁ officier, ende oft dan gebeurde, dat alsulcken gildebroeder ǁ onwillich waer, ende ten eersten dach sijn bijen niet en wilde ǁ versetten, soo sal den officier, den tweeden dagh mogen ǁ nemen twee van sijn beste stocken ende korven bijen, ende ǁ s'anderen daeghs vier korven, ende soo voorts, ǁ II ǁ Item de gildebroeders haer bijen int velt settende, ende ǁ buijten het gilde sijnde, sullen malcanderen moeten mijden ǁ de spatie van hondert roeden, op dat malcanderen niet en ǁ comen te bederven, alles op de boete inde voorgemelte articulen ǁ gementioneert, gelijck de supplianten met malcander daer ǁmede overgecomen zijn, ǁ III ǁ Item ofter eenige bijen van buijte lieden quaderlij[ck]ǁ te worden, bij de thuijnen der gilde broederen [***]ǁ mosten vliegen, sullen XXIIII uijren mogen [***]ǁ niet langer, oft het en geviele door merckelijck [***]ǁ stellende ter discretie vande deeckens, ende [***]ǁ clachte van alsulcken gildebroeder de deeckens [***]ǁ vallen, aenden officier, om te staen naer zijn b[***]ǁ weten, den eersten dach twee korven bijen, ende soo voorts, ǁ soo lange deselve vlachten bijen vervoert sullen ǁ werden, ǁ IV ǁ Wie vande gildebroederen eenige swarmen vint hangen ǁ deselve gildebroeder sal sien, oft ontrent drijentwintich oft ǁ vierentwintich roeden daer bij geen bijen en staen, daer se ǁ aff souden mogen gevlogen sijn, sal deselve daer restitueren ǁ soo hij die geschept heeft, ofte soo niet sal gehouden sijn ǁ sijnen mede gildebroeder, daer van te adverteren op de ǁ verbeurte van drije guldens ten behouve vant gilde, behalven ǁ den officier sijn recht, ǁ V ǁ Item oft bevonden worde, dat jemand eenige bijestocken ǁ omgestooten hadt, ofte andere schade, ofte moetwil daer aen ǁ bedreven te hebben, alsulcken persoon sal naer het goetǁduncken vande dekens, daer over gestraft worden naer ǁ advenant het misdaet, behalven den officier sijn recht,ǁ VI ǁ Item ofter ijemant vande gildebroederen in eenige breucken ǁ viele, ende onwillich waer om te voldoen, alsucken onwilligen ǁ sal datelijck mogen werden geexecuteert aen de bijen, ofte ǁ anderssints naer het goetduncken vande dekens, behalven ǁ den officier sijn recht, ǁ VII ǁ Niemant vande gildebroeders, en sullen vermogen int ǁ  heijmelijck aenhouden met eenige andere bijehouders ǁ omme daer fraude mede te plegen, daer inne soo ijemandt ǁ bevonden worde, die sal terstondt verbeuren, de somme van ǁ vijffentwintich guldens, een derdepart voor den armen, een ǁ derdepart voor het gilt, ende het ander derdepart ǁ voorden officier ende daerenboven sal dusdanigen ǁ persoon terstont uijt het gilde gejaecht worden, ǁ VIII ǁ De gildebroederen hebben tot welstant van het gilde ǁ geordonneert, dat sij gesamentlijck sullen een maeltijt ǁ houden alle jaer eens, ende die geduijrende twee dagen ǁ lanck, welcke sal beginnen den sevensten dach vanden ǁ maent december, ǁ IX ǁ Ende opdat niemant hier van onwetende sij, soo sal ǁ den knaep van't gilde de gildebroederen daer van ǁ tijdelijck verwittigen ende waerschouwen, het welcke alsoo ǁ gedaen zijnde, sal ijder der gildebroederen gehouden zijn ǁ te compareren, ǁX ǁ Niemant en sal aldaer, geduijrende de maeltijt inde ǁ vergaderinge eenige woorden twist oft kijvagie mogen ǁ maken, ende die 't selve dede sal verbeuren ten proffijte ǁ van het gilde eene gulden ende thien stuijvers terstont te ǁ betalen in handen vande deeckens, ǁ XI ǁ Ende oft gebeurde, dat iemant van woorde quame tot ǁ feijttelijck gevecht, deselve sal verbeuren drij guldens, te ǁ ontfangen ende te proffiteren, alsvooren behalven den ǁ officier sijn recht, ǁ XII ǁ Niemant en sal vermogen eenige vremde persoonen ǁ inde vergaderinge te brengen, sonder consent vande overǁdeecken ende deeckens, op de verbeurte van dertich stuijvers ǁ te ontfangen ten behouve van't gilde alsvooren, ǁ XIII ǁ Oft iemant der gildebroederen braecken eenige kannen ǁ ofte glasen, t'sij wetende, ofte onwetende, d'selve gildebroeder ǁ sal die particulier moeten betaelen, ǁ XIV ǁ Niemant en sal geduijrende de maeltijt ofte vergaderinge ǁ mogen eijsschen ofte drincken wijn, brandewijn oft toeback ǁ maer die het selve doen, sal t'selve moeten doen buijten de ǁ vergaderinge, ende dat op sijn eijgen costen, ende dat op ǁ peene van eene gulden, elcke reijs te verbeuren, ende dat tot ǁ proffijte vant gemeene gilde, ǁ XV ǁ Niemant en sal oock geduijrende de maeltijt mogen ǁ doen eenige coopmanschappen dan alleen op den tweeden ǁ dach, ende dat van honinck, bijen, was ende diergelijcke ǁ coopmanschap, op de pene van twintich stuijvers te ǁ innen, ende te proffiteren als voor, ǁ XVI ǁ Soo wanneer den dach ten avont sal gecomen sijn sullen ǁ de gildebroeders op d'aff ende aenseggen vande deeckens ǁ moeten scheijden op de verbeurte van dertich stuijvers te ǁ ontfangen als voor, ǁ XVII ǁ Ten tweeden dage ten eijnde gecomen zijnde sullen alle ǁ gildebroeders gehouden zijn hunne verteerde costen te betalen ǁ in handen vande waert, bij faute van d'welcke de deeckens ǁ sullen vermogen, alsulcken gebreeckelijcken te constringeren ǁ tot betalinge bij alsulcken middel als sij sullen goetvinden, ǁ ende daerenboven, sal sulcken onwilligen noch verbeuren ǁ voor het gilde drije guldens, ǁ XVIII ǁ Alle gildebroers sullen gehouden zijn ter maeltijt te ǁ compareren, ende oft gebeurde dat ijemant uijtte vrijheijt, ǁ ofte absent waer, ofte sieck was, dat hij niet en conde comparer[en] ǁ des evenwel sal denselven moeten betalen d'oncosten ende ǁ maeltijt, maer geen bier, ǁ XIX ǁ Ende oft gebeurde dat ijemant geen belet hebbende niet en ǁ wilde compareren ter voorsz. maeltijt, alsulcken gildebroeder ǁ sal des niettegenstaende moeten betaelen de oncosten, de maeltij[d] ǁ ende het bier te innen, ende te ontfangen ten proffijte van ǁ het voorsz. gilde, ǁ XX ǁ In desen gilde en sal niemant aengenomen mogen werden ǁ eenige persoonen staende ter quader name ofte fame, ǁ ende sal het selve aennemen geschieden met overstaen ǁ ende consent vande overdeeckens ende deeckens, ǁ XXI ǁ Soo wie int gilt begeert te comen eerlijcke persoonen, ǁ sal moeten betaelen voor het incom gelt drije guldens, ǁ ten proffijte van het gilde ǁ XXII ǁ Als ijemant vande gildebroeders compt te sterven, ǁ sal bij de langstlevende weduwe, ofte kinderen, ǁ ofte erffgenamen betaelt moeten worden ses guldens ǁ ten proffijte van het gilde, mits dat alsulcken ǁ gildebroer vande andere moet gedragen werden, ǁ XXIII ǁ Ende daer voor sullen de gildebroeders alle gehouden ǁ wesen ter begraeffenisse te gaen vanden overleden, ǁ tot welcken eijnde den knaep vant gilde, alle ǁ de gildebroeders ijder int bijsonder sal tijdelijck ǁ daer van waerschouwen, die oock soo gehouden sullen ǁ wesen te compareren, ten waere dat ijemant sieck, ǁ ofte uijtte vrijheijt waer ende dat op de pene van thien ǁ stuijvers, ten behouve van het gilde, t'welcke overǁdeecken ende deeckens neerstich sullen hebben te ǁ ondersoucken, ǁ XXIIII ǁ Daer sullen sijn twee deeckens ende jaerlijcx op den ǁ tweeden dach van haer teringe sal een derselver ǁ deeckens affgaen te weten, die de oudtste inde ǁ bedieninge was, ende sal dan een ander in sijn ǁ plaetse gecoren werden, ende alsoo den jonghsten ǁ deecken inde bedieninge, sal den oudtsten werden, ǁ XXV ǁ Het kiesen der deeckens sal bij de gildebroeders ǁ gesamentlijck gedaen worden, geraemt, ende ǁ beslooten, bij pluraliteijt van stemmen, mits datter ǁ altijt eenen deecken is, eenen aende oostsijde, ende ǁ eenen aende westsijde vande kercke ende wort ǁ Dorst, ende Seters gereeckent aende westzijde ǁ XXVI ǁ Int affgaen van een der deeckens sullen deselve ten dage ǁ voorsz.  aende gemeijne gildebroers doen reeckeningen ǁ ende bewijs van hunne genoten breucken. ende proffijten ǁ XXVII ǁ Item sal wie vant gilde begeert te scheijden, ǁ sal metten vrijen willen mogen doen, mits betalende ǁ voor de gilde drije guldens ǁ XXVIII ǁ Ende soo wie eens uijt de gilde gescheijden is, ende ǁ daer wederom begeert te comen, sal wederom aengeǁnomen mogen werden, mits betalende voort gilde ǁ ses guldens, ǁ XXIX ǁ Item oft gebeurden datter eenige weduwenaers ofte ǁ jonge gesellen comen te trouwen, sullen moeten voor ǁ het gilde betaelen drije gulden, ǁ XXX ǁ Item oft gebeurde datter eenige buijtte bijen comen ǁ gebracht te worden in onse vaert ende daer gelost werden ǁ ende mosten vliegen dat deselve daer ter plaetse sullen ǁ moeten blijven staen vierentwintich uijren achter ǁ malcanderen, maer niet langer, sonder dat deselve ǁ met wagen, ofte kar, oft sleede, oft verdragen, oft ǁ in geender manieren mogen verbracht werden, ende ǁ dat op de pene van thien guldens, t'elcken dage te ǁ verbeuren ende daerenboven ijderen dach noch twee ǁ korven bijen, alles ten proffijte vanden officier, ǁ XXX ǁ Reserverende voorders t'allen tijden aen ons de interǁpretatie, vermeerderinge ende verminderinge van dese ǁ onse ordonnantie ende pointen daer inne vermelt, soo ǁ ons dat goetduncken ende gelieven sal, na gelegentǁheijt van tijden ende saken, Gedaen onder ǁ onsen naeme ende groot zegel, in s'Gravenhagen ǁ desen 30^e april XVI^C t'seventich ǁ Prince van Orange, ǁ Ter ordonnantie van sijne hoochheijt ǁ A Buijsero ǁ

In dorso:

Cornelis Jan den Kuijen ǁ